9.4.2025
Nowoczesne technologie są nieodłączną częścią naszego życia, jednak ich nadmierne użytkowanie odbija się na naszym zdrowiu – zwłaszcza na oczach. Jak wynika z Badania Założycielskiego Krajowego Instytutu Mediów, 75,8 proc. Polaków korzysta ze smartfona, tablet posiada w swoim gospodarstwie domowym 21,8 proc. badanych, a komputer stacjonarny posiada ponad 80 procent gospodarstw domowych.
Zespół suchego oka: Choroba cywilizacyjna ery cyfrowej
Zespół suchego oka to jeden z najczęstszych problemów, z którymi pacjenci zgłaszają się do okulistów. Objawia się zaczerwienieniem, pieczeniem i uczuciem piasku w oczach, zmęczeniem, światłowstrętem, a czasem także bólami głowy. Szacuje się, że na ten syndrom cierpi co siódma osoba, a jego występowanie stale rośnie.
„Problemy ze wzrokiem zaczynają się zwykle po 40. roku życia. Zespół suchego oka, który stał się chorobą cywilizacyjną naszych czasów, coraz częściej pojawia się jednak również u młodszych pacjentów. Na jego rozwój wpływa przede wszystkim przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach oraz praca przy komputerze, smartfonie lub tablecie – wtedy oczy szybciej wysychają, a pacjenci skarżą się na pieczenie i kłucie oczu. Niekiedy dochodzi do chwilowego zamglenia widzenia, oczy bywają zaczerwienione lub nawet bolesne” opisuje Pavel Stodůlka, szef sieci klinik okulistycznych Gemini.
Dziecięce oczy w zagrożeniu
Dorośli i dzieci spędzają przed ekranami wiele godzin dziennie, co stanowi poważne obciążenie dla ludzkiego oka. Patrzenie na ekran jest bardziej wymagające niż czytanie tekstu drukowanego, a długotrwała praca przy komputerze może prowadzić do szybszego pogorszenia ostrości wzroku.
„W ostatnich latach, na skutek częstego korzystania z monitorów, wiek pacjentów z krótkowzrocznością znacząco się obniżył. Obecnie krótkowzroczność występuje u około 15–20 procent uczniów szkół podstawowych. Dzieci wcale nie są bardziej odporne na działanie komputerów, mimo że urodziły się w „cyfrowej erze”. Ewolucja to powolny proces, a adaptacja do nowych warunków trwa długo. Dlatego, niestety, jest wręcz przeciwnie – rozwijające się dziecięce oko jest znacznie bardziej wrażliwe, a nadmiar czasu spędzanego przy komputerze może prowadzić do jego nieprawidłowego rozwoju” ostrzega Denisa Darsová, lekarka z kliniki okulistycznej Gemini, specjalizująca się w leczeniu dzieci.
Jak chronić wzrok?
Aby zapobiegać problemom okulistycznym, warto przestrzegać kilku zasad:
• Zasada 30–30 – Co 30 minut należy przez 30 sekund patrzeć na odległy obiekt, np. przez okno.
• Joga dla oczu – Pomaga rozluźnić mięśnie oczu i zmniejszyć ich zmęczenie. Korzystne są ruchy okrężne, patrzenie w różnych kierunkach – w górę, w dół i na boki. Ćwiczenia te przyspieszają metabolizm w oku i jego okolicach, co ma pozytywny wpływ na wzrok.
• Wystarczające mruganie – Podczas pracy przy komputerze mrugamy rzadziej, co pogarsza nawilżenie powierzchni oka. Warto więc świadomie mrugać częściej.
• Odpowiednie oświetlenie i ustawienie monitora – Monitor powinien być ustawiony na wysokości oczu, w odległości około 50–70 cm, a pomieszczenie powinno być dobrze oświetlone.
