22.11.2021
Kolor oczu zależny jest od tęczówki. Jej zabarwienie zależne jest od ilości barwnika. Im więcej barwnika występuje, tym ciemniejszy odcień koloru oczu. Niebieskoocy i zielonoocy mają barwnika mniej. Badania wykazały, że zmiana koloru oczu ma też związek z wystąpieniem niektórych chorób.
Kolor oczu jest uwarunkowany genetycznie. Wpływ na kolor oczu dziecka mają nie tylko predyspozycje genetyczne rodziców, ale też informacja genetyczna wcześniejszych pokoleń. Aż 79 % ludzkiej populacji posiada brązowy kolor oczu. Od 5 do 7% populacji posiada kolor niebieski, zielonoocy stanowią 2% ogółu, najrzadziej występuje szary kolor oczu. Zapiski z historii wskazują, że pierwotny kolor ludzkich oczu to kolor brązowy. Niebieski i jaśniejsze odcienie zaczęły się pojawiać później. „W badaniach wykryto, że osoby o jaśniejszym odcieniu koloru oczu są bardziej narażone na wystąpienie u nich nowotworu (czerniaka). Z kolei ciemniejszy odcień wchłania więcej promieniowania UV, co chroni wzrok przed wystąpieniem czerniaka, z drugiej strony podwyższa temperaturę soczewki, co przyczynia się do większego prawdopodobieństwa wystąpienia zaćmy. Stwierdzono także, że poziom melaniny ma wpływ na prędkość przepływu sygnału nerwowego, co sprawia że ludzie o ciemniejszym odcieniu koloru oczu zdolni są do szybszych reakcji“ mówi Pavel Stodůlka.
Kolor tęczówki może się zmieniać w ciągu życia. Najszybsze zmiany mają miejsce krótko po przyjściu na świat. Dzieci o białym kolorze skóry są zawsze po urodzeniu jasnookie. Stopniowo oczy zyskują ciemniejszy odcień, aż do poziomu ustalonego przez predyspozycje genetyczne. Dzieci o ciemnym kolorze skóry rodzą się z ciemnymi oczami. Normą jest, że jasnoniebieski kolor oczu do trzeciego roku życia staje się ciemniejszy, co spowodowane jest wytwarzaniem się melaniny pod wpływem światła słonecznego. Czasami ten proces przemiany koloru oczu trwa aż do dziesiątego roku życia, czasami, choć rzadko, aż do okresu dorosłości. Kolor oczu może się zmieniać również pod wpływem czynników hormonalnych lub zaburzonego pigmentowego rozwoju tęczówki – mówi Darina Bujalková, lekarka praskiego oddziału kliniki Gemini. Kolor może ulegać zmianie również pod wpływem procesu starzenia się, gdy tęczówka traci pigment i zyskuje w ten sposón jaśniejszy odcień niż ten, który wystąpował u danej osoby w młodości. Duża zmiana u dorosłej osoby może być oznaką poważnej choroby, również nowotworu, poza tym może być też oznaką stanu zapalnego, jaskry, krwawienia do oka, ciała obcego w oku i itp. W takim przypadku zawsze należy zgłosić się do okulisty.
